ความสุขของลูกเริ่มต้นที่บ้าน : สร้างพื้นที่แห่งความสุขให้ลูกอย่างมีคุณภาพ

พ่อแม่ทุกคนล้วนปรารถนาให้ลูกมีความสุข แต่ "ความสุข"

"ความสุข" ในนิยามของแต่ละครอบครัวนั้นแตกต่างกัน บทความนี้จะพาพ่อแม่ไปสำรวจแนวทางในการสร้าง "พื้นที่แห่งความสุข" ที่ลูกสามารถสร้างขึ้นได้ด้วยตนเอง ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน หรืออยู่ในสถานการณ์ใด

ในช่วงวัย 0 - 3 ปีนี้ บ้านคือศูนย์กลางของโลกสำหรับเด็ก พ่อแม่มีบทบาทสำคัญในการสร้างบรรยากาศที่อบอุ่น ปลอดภัย และได้รับการยอมรับ เพื่อให้ลูกรู้สึกถึงความมั่นคงทางใจ การแสดงความรัก ความอบอุ่น และการยอมรับอย่างเต็มที่จากพ่อแม่เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง ควบคู่ไปกับการสอนวินัยพื้นฐาน เพื่อให้ลูกสามารถรับผิดชอบตัวเองได้ในระดับหนึ่ง

นอกจากนี้ พ่อแม่ควรปลูกฝังมุมมองและทัศนคติเชิงบวกในการใช้ชีวิต ให้ลูกมองโลกตามความเป็นจริง แต่สามารถก้าวต่อไปได้ นี่คือรากฐานสำคัญที่จะทำให้ลูกเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีความสุขและมีคุณภาพ

เมื่อลูกเติบโตขึ้นและเริ่มมีสังคม ไม่ว่าจะเป็นเพื่อน โรงเรียน หรือคุณครู พ่อแม่ควรส่งเสริมให้ลูกมีความยืดหยุ่น สามารถปรับตัว และมีมุมมองเชิงบวกต่อสิ่งต่าง ๆ รอบตัว เพื่อให้เขาสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขในสถานการณ์ที่หลากหลาย การสร้างพื้นที่แห่งความสุขจึงไม่จำกัดอยู่แค่ในบ้าน แต่ควรเกิดขึ้นได้ในทุกที่ที่ลูกใช้ชีวิต

พ่อแม่คือ Role Model ที่สำคัญที่สุดของลูก ในช่วงวัย 0 - 3 ปีแรก เป็นช่วงเวลาแห่งการสร้างสายสัมพันธ์ที่แข็งแกร่ง การที่ "พ่อแม่มีอยู่จริง" อย่างเต็มที่ คือการใช้เวลาคุณภาพกับลูก ให้ความรักความอบอุ่น และทำให้ลูกรู้สึกว่าได้รับการยอมรับ สิ่งเหล่านี้จะหล่อหลอมให้ลูกเติบโตมาอย่างมีความสุข มีคุณภาพ และปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ได้ดี

● รับชมรายการ Talk About Kids : สร้างพื้นที่แห่งความสุขให้ลูก

"เวลาคุณภาพ" คือหัวใจสำคัญ

แม้จะอยู่ใกล้ลูก แต่ถ้าพ่อแม่มัวแต่ติดโทรศัพท์ เช็กงาน หรือตอบอีเมล ลูกก็จะรับรู้ได้ถึงการขาดความสนใจ วางโทรศัพท์ลง แล้วหันมาโฟกัสที่ลูก มองเขา สนใจในสิ่งที่เขากำลังทำ นั่นคือ "เวลาคุณภาพ" ที่ลูกต้องการและจะทำให้เขามีความสุข พ่อแม่ควรมีวินัยในการจัดสรรเวลาคุณภาพกับเวลางานให้ชัดเจน ไม่ปะปนกัน และทำกิจกรรมร่วมกับลูก

หลีกเลี่ยงคำสั่งเชิงลบ พ่อแม่เริ่มจากการเปลี่ยนการใช้คำว่า "หยุด" "อย่า" "ไม่" ให้เป็นคำพูดที่เพิ่มพลังบวกให้กับลูก ปล่อยให้ลูกได้เล่นและเรียนรู้ด้วยตัวเอง ภายใต้ขอบเขตความปลอดภัย การที่ลูกได้สำรวจและค้นพบสิ่งใหม่ ๆ จะช่วยส่งเสริมพัฒนาการและความสุขของเขา

ลูกจะมีความสุขได้ พ่อแม่ต้องมีความสุขก่อน พักเรื่องงานไว้ก่อน แล้วมาใช้เวลากับลูก พูดคุยกับเขามากขึ้น เพราะความสุขไม่ได้เกิดจากแค่วัตถุหรือของเล่น แต่เป็นเรื่องของจิตใจ เพราะฉะนั้น อย่าพึ่งพิงกับวัตถุมากเกินไป แต่ให้ลูกได้เรียนรู้ที่จะมีความสุขกับการมีพ่อแม่เป็นพลังบวกให้กับเขา ของเล่นเล็ก ๆ น้อย ๆ ตามกำลังทรัพย์และเหมาะสมกับแต่ละช่วงวัยก็เพียงพอแล้ว

เมื่อเด็กอายุ 2 ขวบขึ้นไป พวกเขาจะเริ่มมีความสนใจสมาร์ตโฟน หน้าจอต่าง ๆ พ่อแม่ควรจำกัดเวลาหน้าจอ โดยรวมทุกประเภทของหน้าจอ (โทรศัพท์ โทรทัศน์ แท็บเล็ต) ดังนี้

• น้อยกว่า 2 ปี: ไม่ควรดูสื่อทุกชนิด (ยกเว้นวิดีโอคอลกับผู้ใหญ่)
• 2-5 ปี: ไม่เกิน 1 ชั่วโมงต่อวัน
• 6 ปีขึ้นไป: 1-2 ชั่วโมงต่อวัน

แต่ทางที่ดีที่สุดคือการพาเขาออกห่างจากหน้าจอ พาไปทำกิจกรรมนอกบ้าน เพื่อเสริมสร้างพัฒนาการตามวัย หรือจะเล่นกิจกรรมภายในรั้วบ้านก็ได้เช่นกัน เช่น รดน้ำต้นไม้ ทำงานบ้าน ทำอาหาร เพราะความสุขจากหน้าจอเป็นเพียงความสุขชั่วคราว แต่กิจกรรมที่ได้ใช้เวลาคุณภาพร่วมกับเขา มันจะอยู่กับเขา และเป็นภูมิคุ้มกันอย่างหนึ่งที่จะทำให้เด็กสามารถสร้างพื้นที่แห่งความสุขด้วยตัวเองได้ด้วยตัวเอง

การสร้างพื้นที่แห่งความสุขที่ยั่งยืนให้ลูก ไม่ได้เกิดจากของเล่นราคาแพงหรือสภาพแวดล้อมที่หรูหรา แต่มาจากความรัก ความอบอุ่น เวลาคุณภาพ และการเป็นแบบอย่างที่ดีจากพ่อแม่ การปลูกฝังทัศนคติเชิงบวก ความยืดหยุ่น และการรู้จักปรับตัว จะช่วยให้ลูกเติบโตเป็นคนที่มีความสุข มีคุณภาพ และสามารถสร้างพื้นที่แห่งความสุขของตัวเองได้ในทุกที่ทุกเวลา

✱ ติดตามข่าวสารและกิจกรรม Thai PBS Kids ได้ทาง Website | Facebook | Youtube | LINE Official ✱