รู้จัก "เต่าไทย” 21 ชนิด ผู้พิทักษ์ระบบนิเวศ

รู้จักเต่าไทย 21 ชนิด สัตว์น่าทึ่งที่สะท้อนความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติไทย และชวนเราร่วมอนุรักษ์เพื่อนร่วมโลกใบนี้

American Tortoise Rescue องค์อนุรักษ์และช่วยเหลือเต่าบกและเต่าทะเล เล็งเห็นถึงการให้ความรู้ต่อประชาชน และอยากปลูกจิตสำนึกให้ร่วมกันอนุรักษ์เต่า จึงได้กำหนดให้วันที่ 23 พฤษภาคมของทุกปีเป็น วันเต่าโลก (World Turtle Day) เนื่องจากในทุกวันนี้เต่าเป็นสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำที่มีแนวโน้มลดลง

ประเทศไทยเองก็เป็นดินแดนที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง และหนึ่งในสิ่งมีชีวิตที่น่าภาคภูมิใจ คือ "เต่าไทย" ซึ่งมีมากถึง 21 ชนิด ทั้งเต่าบก เต่าน้ำจืด และเต่าทะเล เต่าเหล่านี้ไม่เพียงแต่มีบทบาทสำคัญในระบบนิเวศ แต่ยังสะท้อนความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่า แม่น้ำ และท้องทะเลของไทยอีกด้วย

ทำความรู้จัก “เต่าไทย” 21 สายพันธุ์

🌊 เต่าทะเล (5 ชนิด) เต่าทะเลเป็นสัตว์โบราณที่เดินทางไกลนับพันกิโลเมตรเพื่อวางไข่บนชายหาด พวกเขาเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ในมหาสมุทร

1. เต่ากระ (Eretmochelys imbricata) – กระดองสวยงาม ลายคล้ายกระจก ขอบหยักเหมือนฟันเลื่อย
2. เต่าตนุ (Chelonia mydas) – นักกินหญ้าทะเล กระดองสีเขียวอมเทา
3. เต่าทะเลลอกเกอร์เฮด (Caretta caretta) – หัวโต กระดองน้ำตาลแดง แข็งแรง
4. เต่ามะเฟือง (Dermochelys coriacea) – เต่าที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีสันกลางหลัง 7 สัน
5. เต่าหญ้าตาแดง (Lepidochelys olivacea) – ตัวเล็กที่สุดในบรรดาเต่าทะเล ดวงตาสีแดงโดดเด่น

เต่าทะเลทุกชนิดในไทย อยู่ในภาวะใกล้สูญพันธุ์หรือใกล้สูญพันธุ์ขั้นวิกฤต จำเป็นต้องได้รับการอนุรักษ์อย่างเร่งด่วน ในจำนวนนี้มีเต่าเพียง 1 ชนิดคือ "เต่ามะเฟือง" ที่ผ่านการผลักดันให้ อยู่ในบัญชีสัตว์ป่าสงวนภายใต้ พ.ร.บ.สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2562

ปัจจุบันเต่าทะเลมีจำนวนลดลงด้วยหลายสาเหตุ ทั้งอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ถูกล่า และตายจากการกินถุงพลาสติก - ขยะใต้ท้องทะเล ซึ่งปริมาณขยะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกวัน หากเราไม่ตระหนักถึงความสำคัญของเต่าทะเลอาจทำให้ระบบนิเวศทางทะเลแปรปรวน เพราะการมีอยู่ของเต่าทะเลนั้นช่วยให้ระบบนิเวศสมดุลและทำให้ท้องทะเลมีความสมบูรณ์

🌿 เต่าบก-เต่าน้ำจืด (16 ชนิด) ในผืนป่า แม่น้ำ และหนองบึงของไทย เต่าหลากหลายสายพันธุ์ดำรงชีวิตอย่างสงบ ทำหน้าที่รักษาสมดุลของระบบนิเวศ เต่าหลายชนิด เช่น เต่ากะอาน, เต่าปูลู, เต่ามะเฟือง จัดอยู่ในบัญชีสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ระดับโลก (IUCN Red List)

1. เต่ากะอาน (Batagur baska) – เต่าคอแดงแห่งป่าชายเลน แม่น้ำ
2. เต่าจักร (Heosemys spinosa) – กระดองมีหนามแหลมคล้ายฟันจักร
3. เต่าดำ (Siebenrockiella crassicollis) – ตัวดำ มีจุดขาวบนหน้า
4. เต่าเดือย (Manouria impressa) – เดือยแข็งแรงช่วยปีนไต่ในป่าดิบเขา
5. เต่าทับทิม (Notochelys platynota) – กระดองสีชมพูแดงสวยงาม
6. เต่านา (Malayemys subtrijuga) – เต่าคู่ชีวิตชาวนาไทย มีลายขาวพาดหัว
7. เต่าบึงหัวเหลือง (Heosemys annandalii) – กระดองดำ หัวมีเส้นเหลือง
8. เต่าใบไม้ (Cyclemys dentata) – กระดองสีน้ำตาลแดง ลวดลายคล้ายเส้นใบไม้
9. เต่าปากเหลือง (Melanochelys trijuga) – ปากเหลืองสด กระดองน้ำตาลดำ
10. เต่าปูลู (Platysternon megacephalum) – หัวใหญ่ ปากแหลม เล็บแหลมคม
11. เต่าลายตีนเป็ด (Callagur borneoensis) – กระดองลายแถบ 3 เส้น ขาหน้าแผ่ใหญ่
12. เต่าหก (Manouria emys) – เต่าบกที่ใหญ่ที่สุดในไทย มีเดือยยันตัว
13. เต่าห้วยคอลาย (Cyclemys tcheponensis) – กระดองเรียบ ลายกลางหลังบาง ๆ
14. เต่าหวาย (Heosemys grandis) – สันกลางกระดองเด่นเหมือนหวาย
15. เต่าหับ (Cuora amboinensis) – พับกระดองปิดตัวเองได้เหมือนกล่อง
16. เต่าเหลือง (Indotestudo elongata) – เต่าบกกระดองสีเหลืองนวล มีแต้มดำ

เต่าไม่ใช่แค่สัตว์น่ารักที่เชื่องช้า แต่พวกเขามีบทบาทสำคัญต่อการรักษาระบบนิเวศ ทั้งในน้ำและบนบก เช่น ช่วยควบคุมประชากรสัตว์น้ำเล็ก ๆ กระจายเมล็ดพันธุ์พืช หรือทำให้แนวปะการังแข็งแรง

ทุกวันนี้ เต่า หลายชนิดกำลังเผชิญภัยคุกคามจากการล่า การค้าสัตว์ป่า การสูญเสียที่อยู่อาศัย และขยะทะเล การอนุรักษ์เต่าจึงไม่ใช่เรื่องไกลตัว แต่เป็นหน้าที่ของพวกเราทุกคน

✱ ติดตามข่าวสารและกิจกรรม Thai PBS Kids ได้ทาง Website | Facebook | Youtube | LINE Official ✱

ที่มา

• กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ประเทศไทย)
• กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
• IUCN Red List of Threatened Species 2024
• Turtle Survival Alliance (TSA)
• Sea Turtle Conservancy