"วันต่อต้านแรงงานเด็ก" จุดยืนโลกปกป้องสิทธิเด็ก

“แรงงานเด็ก” ยังคงเป็นปัญหาใหญ่ เด็กกว่า 160 ล้านคนทั่วโลกยังถูกใช้แรงงาน ถึงเวลายุติวงจรในวันต่อต้านแรงงานเด็ก 12 มิถุนายน

ปัจจุบันเราต่างเห็นถึงความสำคัญด้านสิทธิมนุษยชนมากขึ้น แต่ถึงกระนั้นปัจจุบันก็มีเด็กและเยาวชนมากกว่า 160 ล้านคนทั่วโลก หรือคิดเป็นประมาณ 1 ใน 10 ของเด็กทั่วโลก ตกอยู่ในสภาพของแรงงานเด็ก จากเดิมเมื่อปี 2020 มีจำนวนแรงงานเด็กลดลง ภายหลังกลับมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในช่วงสถานการณ์ COVID-19 ทำให้ครอบครัวจำนวนมากตกอยู่ในความยากจน และส่งผลให้เด็กหลายล้านคนถูกผลักเข้าสู่ระบบแรงงานเด็ก

ด้านเว็บไซต์ www.un.org เผยแพร่ข้อมูล “ประมาณการและแนวโน้มการใช้แรงงานเด็กทั่วโลกประจำปี 2025” เกิดจากร่วมกันระหว่าง องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) และ กองทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติ (UNICEF) รายงานฉบับนี้จะเป็นการประเมินอย่างครอบคลุมถึงความก้าวหน้าในการขจัดแรงงานเด็กทั่วโลก แม้ขณะนี้ข้อมูลเชิงลึกจะยังไม่เปิดเผยอย่างเป็นทางการ แต่แนวโน้มและประมาณการที่ได้จะเป็นแนวทางสำคัญสำหรับการถกเถียงเชิงนโยบาย และการเรียกร้องให้มีความมุ่งมั่นและการลงทุนมากยิ่งขึ้น

องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) ได้เรียกร้องให้มีการให้สัตยาบันอนุสัญญา ILO ฉบับที่ 138 ว่าด้วยอายุขั้นต่ำในการทำงานอย่างทั่วถึง และให้ดำเนินการตาม อนุสัญญา ILO ฉบับที่ 182 ว่าด้วยรูปแบบที่เลวร้ายที่สุดของแรงงานเด็ก อย่างจริงจัง การให้สัตยาบันและการดำเนินการอย่างมีประสิทธิภาพคือกุญแจสำคัญสู่เป้าหมายของ “ข้อเรียกร้องเดอร์บัน” (Durban Call to Action) ที่เน้นให้เร่งเสริมสร้างการป้องกัน การคุ้มครอง และความร่วมมือในการขจัดแรงงานเด็กให้หมดไป

ในประเทศไทยก็ยังพบเด็กบางกลุ่มที่ต้องออกจากโรงเรียนเพื่อทำงานหนัก ช่วยพ่อแม่หาเงิน หรือถูกใช้แรงงานในลักษณะที่ไม่เหมาะสม สิ่งเหล่านี้ยังมีอยู่ในสังคม ซึ่งจะส่งผลกระทบต่ออนาคตของเด็ก และรวมถึงสังคมอีกด้วย

● ข่าวที่เกี่ยวข้อง : 12 มิ.ย.ของทุกปี "วันต่อต้านการใช้แรงงานเด็กโลก"

แรงงานเด็ก VS การช่วยงานบ้าน : ต่างกันอย่างไร ?

หลายคนอาจสงสัยว่า “เด็กช่วยพ่อแม่ขายของ/ล้างจาน/ทำสวน แบบนี้ก็แรงงานเด็กหรือเปล่า ?”

คำตอบคือ “ไม่เสมอไป”

✅ การช่วยงานบ้านเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่เหมาะสมกับวัย ถือเป็นการปลูกฝังความรับผิดชอบ และไม่ใช่แรงงานเด็ก

❌ แต่ถ้าเด็กต้องทำงานหนักเป็นเวลานาน เสี่ยงอันตราย ขาดการเรียน หรือถูกใช้แรงงานเพื่อผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ นั่นคือ แรงงานเด็ก

องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) ได้ให้ความหมาย “แรงงานเด็ก” หมายถึง งานที่เด็กไม่ควรทำตามวัย เพราะเป็นอันตรายต่อร่างกาย จิตใจ หรือการเรียนรู้ เช่น ทำงานในโรงงาน ยกของหนัก ขายบริการทางเพศ หรือทำงานกลางคืน

วันที่ 12 มิถุนายนของทุกปี เป็นวันสำคัญที่องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (International Labour Organization: ILO) กำหนดให้เป็น “วันต่อต้านการใช้แรงงานเด็กสากล” หรือ World Day Against Child Labour โดยเริ่มจัดขึ้นครั้งแรกในปี ค.ศ. 2002 (พ.ศ. 2545) เพื่อรณรงค์ให้ประชาชนทั่วโลกตระหนักถึง ปัญหาแรงงานเด็ก ที่ยังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องในหลายประเทศ รวมถึงประเทศไทย โดยมีเป้าหมายหลักคือ การลดจำนวนแรงงานเด็กทั่วโลก และยุติการแสวงหาผลประโยชน์จากเด็กในรูปแบบต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการใช้แรงงานหนัก การละเมิดสิทธิ หรือการไม่ให้เด็กได้เรียนหนังสือ

ความร่วมมือของทุกภาคส่วนไม่ว่าจะเป็น หน่วยงานภาครัฐ, องค์กรลูกจ้าง, ผู้ใช้แรงงาน, ภาคประชาสังคม, และ องค์กรระหว่างประเทศ ต่างร่วมกันผลักดันนโยบายและแนวทางการแก้ไข ปัญหาแรงงานเด็ก เพื่อให้เด็กทุกคนได้มีชีวิตที่ปลอดภัย มีโอกาสทางการศึกษา และเติบโตอย่างมีคุณภาพ

“วันต่อต้านแรงงานเด็ก” จึงไม่ใช่เพียงแค่วันรำลึก แต่เป็นเวทีสำคัญที่ทั่วโลกกว่าร่วมแสดงพลัง เสนอแนวทาง และสนับสนุนมาตรการเพื่อปกป้องเด็กจากการถูกใช้แรงงาน

✱ ติดตามข่าวสารและกิจกรรม Thai PBS Kids ได้ทาง Website | Facebook | Youtube | LINE Official ✱

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• จับร้านอาหารย่านบางขุนเทียนแอบใช้ "แรงงานเด็ก"
• ปัญหาแรงงานเด็กไทยวัยมัธยม: ไม่ได้เรียน-เกี่ยวข้องกับวงจรยาเสพติด
• ขายนมเปรี้ยวสี่แยกไฟแดง หารายได้หรือใช้แรงงานเด็ก ?