ความสัมพันธ์ที่ดี...คือรากฐานชีวิตลูก

ความสัมพันธ์ระหว่างพ่อแม่กับลูกคือรากฐานชีวิต หากมั่นคง ลูกจะเติบโตอย่างมั่นใจ รักตัวเอง และรักผู้อื่นเป็น

ความสัมพันธ์ระหว่างเด็กกับพ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดู คือ “บันไดขั้นแรก” ของพัฒนาการมนุษย์ มันไม่ใช่แค่เรื่องของความรัก แต่เป็นรากฐานที่เด็กใช้ในการมองโลก มองตัวเอง และเรียนรู้วิธีมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น

เด็กที่รู้สึกว่า "ฉันมีคุณค่า" หรือ "ฉันเป็นที่ยอมรับ" มักจะเติบโตมาอย่างมั่นใจและกล้าสื่อสารกับโลกภายนอกอย่างสร้างสรรค์ แต่ในทางกลับกัน ถ้าความสัมพันธ์นั้นเต็มไปด้วยความคาดหวัง การควบคุม หรือความห่างเหิน ก็อาจส่งผลลบต่อบุคลิกภาพและความสัมพันธ์ในอนาคตของเด็กได้

● บทความที่เกี่ยวข้อง : สร้างสายสัมพันธ์ลูกด้วยความรัก ไม่ใช่ความกลัว

Healthy Relationship คืออะไร ?

ความสัมพันธ์ที่ดี (Healthy Relationship) คือรูปแบบความสัมพันธ์ที่มีพื้นฐานจากความเข้าใจ การยอมรับ และการอยู่เคียงข้างกันอย่างมีคุณภาพ ซึ่งสามารถแยกออกเป็น 3 ปัจจัยหลัก

• การรับฟังและอยู่เคียงข้าง : พ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดูให้เวลา รับฟัง และเข้าใจลูก ไม่รีบตัดสิน ไม่กดดัน
• การยอมรับในตัวตนของลูก : ไม่คาดหวังให้ลูกเป็นเหมือนเรา หรือดีกว่าเรา แต่ยอมรับในสิ่งที่ลูกเป็น
• เปิดพื้นที่ให้ลูกได้เป็นตัวของตัวเอง : เด็กไม่กลัวที่จะทำผิด เพราะรู้ว่าจะได้รับการสอน ไม่ใช่การลงโทษ เด็กจึงกล้าคิด กล้าลอง และกล้าสื่อสาร

ความรักที่ “พอดี” คือหัวใจสำคัญ ไม่มากไปจนกดดัน ไม่น้อยไปจนขาดความรู้สึกเป็นที่รัก

เวลาคุณภาพ...สิ่งสำคัญที่พ่อแม่ควรมอบให้ลูก เวลาไม่ได้หมายถึงแค่การอยู่ด้วยกัน แต่คือการมีปฏิสัมพันธ์ที่มีคุณภาพ เช่น มองตา ยิ้มให้ กอด อ่านนิทาน หัวเราะไปด้วยกัน ปล่อยให้ลูกนำกิจกรรมที่เขาอยากทำ การมีเวลาแบบนี้ ช่วยให้เด็กเชื่อมโยงความรักกับการสื่อสารและการยอมรับในความเป็นตัวเอง

● รับชมรายการ Hook Learning : Introduction to Child Development | เปิดประตูสู่ความรู้จิตวิทยาเด็ก

Toxic Relationship คืออะไร ? ตรงข้ามกับ Healthy Relationship คือความสัมพันธ์ที่เต็มไปด้วยแรงกดดันหรือความกลัว เช่น

• เด็กหวาดกลัวที่จะผิดพลาด เพราะกลัวจะไม่ได้รับการยอมรับจากพ่อแม่
• ไม่มีพื้นที่ในการพูดถึงความแตกต่าง เช่น พ่อแม่อยากให้ลูกเรียนเก่ง แต่ลูกมีศักยภาพด้านอื่น หรือเป็นเด็กขี้อาย แต่ถูกบังคับให้กล้าแสดงออก
• รู้สึกติดขัดในชีวิตประจำวัน ทุกอย่างต้องขออนุญาต หรือพ่อแม่ไม่เปิดโอกาสให้ตัดสินใจเอง

ผลของความสัมพันธ์แบบนี้ อาจทำให้เด็กเติบโตมาอย่างไม่มั่นใจ ไม่กล้าสร้างความสัมพันธ์ หรือไม่เข้าใจว่าความสัมพันธ์ที่ดีควรเป็นอย่างไร

ถ้าพ่อแม่ให้ความรักอย่างพอดี รับฟัง ยอมรับ และให้เวลาอย่างมีคุณภาพ เด็กจะเติบโตมาอย่างมั่นใจ รู้คุณค่าตัวเอง และสามารถมีความสัมพันธ์ที่ดีในอนาคตได้ เพราะ “ลูกไม่ได้ต้องการพ่อแม่ที่สมบูรณ์แบบ... แค่ต้องการพ่อแม่ที่เข้าใจและอยู่ข้างเขา”

✱ ติดตามข่าวสารและกิจกรรม Thai PBS Kids ได้ทาง Website | Facebook | Youtube | LINE Official ✱