"พ่อแม่อบอุ่น" ที่ลูกอยากเข้าหา

พ่อแม่ที่อบอุ่นคือพื้นที่ปลอดภัยให้ลูกกล้าเข้าหา กล้าปรึกษา และเติบโตเป็นคนที่มีความสุขในยุคที่เต็มไปด้วยความเปลี่ยนแปลง

พ่อแม่ที่อบอุ่น

1. ใส่ใจลูกทั้งคำพูดและท่าทาง (วางมือถือ ก้มลงสบตาเมื่อลูกพูดคุยด้วย)
2. ยอมรับในตัวลูก (สังเกตว่าลูกเป็นคนแบบไหน)
3. รับฟังด้วยสมองและหัวใจ (ละเอียดอ่อนต่อความรู้สึกของลูก)
4. มีอารมณ์มั่นคง ไม่ขึ้น ๆ ลง ๆ
5. จัดการอารมณ์ของตนเองได้ดี ก่อนที่จะสอนลูก
6. ไม่คาดหวังลูกเกินไป จนลูกต้องแบกรับไม่ไหว
7. ไม่หยุมหยิมจุกจิก เพราะสุดท้ายจะไม่ได้ทั้งวินัย และยังทำให้ลูกรำคาญ

พ่อแม่ที่อบอุ่นมักไม่ใช่คนขี้บ่นหรือมีอารมณ์ขึ้น ๆ ลง ๆ เมื่อจำเป็นต้องกำกับวินัย ควรเน้นกิจวัตรหลักประจำวันก่อน เช่น เวลากิน เวลานอน รับผิดชอบการเรียนและการบ้าน

เมื่อเด็กสามารถจัดการตนเองในเรื่องหลัก ๆ ได้ ทักษะสมอง EF จะพัฒนาขึ้นอย่างมาก เด็กจะจัดการสิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ ได้โดยไม่ต้องรอให้พ่อแม่บ่นอีกต่อไป ส่งผลให้อารมณ์ของพ่อแม่มั่นคงมากขึ้นตามไปด้วย ดังนั้นควรเน้นที่เรื่องหลัก อย่าเข้มงวดจนทุกเรื่องกลายเป็นเรื่องใหญ่

พ่อแม่ที่อบอุ่นจะรู้ว่าลูกเป็นคนแบบไหน เพราะช่างสังเกต รู้ว่าลูกถนัดอะไร ชอบหรือไม่ชอบอะไร และสามารถคาดเดาความคิดหรือความรู้สึกของลูกได้ในสถานการณ์ต่าง ๆ การพูดคุยกันในแต่ละวันจึงสร้างความสนิทสนมและใกล้ชิด

ต่างจากบ้านที่พูดคุยกันน้อย ไม่มีโอกาสสังเกตลูก ส่วนใหญ่บทสนทนาจะเน้นการสอนหรือการตำหนิ ทำให้ลูกไม่อยากพูดคุยด้วย ความสนิทสนมก็ลดลง โอกาสที่ลูกจะมาปรึกษาปัญหาจึงมีน้อยมาก

● บทความที่เกี่ยวข้อง : สายสัมพันธ์คือทุกสิ่ง

พ่อแม่ที่อบอุ่นและช่างสังเกตจะมองเห็นการเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ น้อย ๆ ของลูก เช่น ลูกไม่ร่าเริงเหมือนเดิม ลูกพูดถึงเพื่อนน้อยลง ลูกหงุดหงิดง่าย หรือกินน้อยลง ซึ่งอาจเป็นสัญญาณเริ่มต้นของภาวะซึมเศร้า พ่อแม่กลุ่มนี้จะสามารถช่วยเหลือลูกได้ทันท่วงที

ในการเลี้ยงลูก พ่อแม่ไม่ควรตั้งรับ "รอ" ให้ลูกเข้ามาปรึกษา เพราะบางครั้งเด็กเองก็ไม่รู้ว่าตัวเองกำลังมีปัญหา พ่อแม่ที่มีประสบการณ์ควรเป็นฝ่ายสังเกตและชวนลูกคุย เพื่อช่วยเหลือได้ทันเวลา

เมื่อพ่อแม่ถามว่า “ช่วงนี้เป็นอะไรหรือเปล่า ไม่ค่อยร่าเริง มีอะไรเล่าให้ฟังได้นะ” ลูกจะรับรู้ได้ถึงความห่วงใย ความอบอุ่น และที่พึ่งพิง ความรู้สึกนี้เองที่จะทำให้ลูกกล้าที่จะเล่าเรื่องที่อยู่ในใจ และเปิดใจรับฟังคำแนะนำของพ่อแม่

ส่วนพ่อแม่ที่ไม่ค่อยมีเวลาสังเกตลูก จะไม่สามารถรับรู้ได้ว่าลูกกำลังมีปัญหาอะไร เพราะเวลาที่อยู่ด้วยกันมักหมดไปกับการสั่งสอนและการกำกับวินัย ลูกจึงรู้สึกต่อต้านและไม่อยากคุยด้วย เมื่อปัญหาเกิดขึ้น ลูกก็ไม่กล้าเล่าให้ฟัง เพราะกลัวถูกตำหนิหรือรำคาญใจ ส่งผลเสียในระยะยาวทั้งต่อตัวลูกและพ่อแม่

...“พ่อแม่ที่อบอุ่นจะเป็นที่พึ่งทางใจของลูก ลูกจะเข้ามาหา อยากปรึกษา และพร้อมเปิดใจให้ช่วยหาทางออก ซึ่งมีคุณค่าอย่างมากต่อการเลี้ยงลูกในยุคปัจจุบัน”...

✱ ติดตามข่าวสารและกิจกรรม Thai PBS Kids ได้ทาง Website | Facebook | Youtube | LINE Official ✱